Τετάρτη 11 Ιουλίου 2007

Ο ΖΩΙΚΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ;




Ο ΖΩΙΚΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ;

Το 1882, κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας στο Μπέρμιγχαμ, ο μεγάλος χειρούργος 19ου-αιώνα, Lawson Tait, υποστήριξε ότι ο ζωικός πειραματισμός πρέπει να σταματήσει " η επιστημονική έρευνα πρέπει να κατευθυνθεί σε ασφαλέστερα κανάλια". Ο Tait είχε αναμφισβήτητα μια σημαντική συμβολή στην πρόοδο της κοιλιακής χειρουργικής επέμβασης, αλλά δήλωσε χωρίς δισταγμό ότι είχε παραπλανηθεί επανειλημμένως από τα δημοσιευμένα αποτελέσματα των πειραμάτων στα ζώα, έτσι ώστε τελικά έπρεπε να τα απορρίψει εξ ολοκλήρου. (Tait 1880).
Ο Tait εθεώρησε ότι η ζωοτομία είναι ένα λάθος, όχι μόνο επειδή μπορεί να παράγει παραπλανητικά αποτελέσματα, αλλά επειδή υπάρχει ο κίνδυνος ότι η προσοχή θα εκτραπεί από τις πιό αξιόπιστες πηγές πληροφοριών, που είναι οι κλινικές μελέτες. Ο Alexander Cawadias (1953) υποστήριζε ότι, όποτε η ιατρική έχει απομακρυνθεί από την κλινική παρατήρηση, το αποτέλεσμα είναι χάος, στασιμότητα και καταστροφή. Η άποψη πρέπει να υποστηριχθεί σοβαρά επειδή η υπόθεση ότι οι άνθρωποι και τα ζώα είναι όμοιοι εμπόδισε την ιατρική πρόοδο για εκατοντάδες χρόνια. . Ο Γαληνός έχει περιγραφεί ως ιδρυτής της πειραματικής φυσιολογίας και βάσισε την ανατομία του σχεδόν εξ ολοκλήρου στη μελέτη των πίθηκων και των χοίρων. Ο Γαληνός μετέφερε χωρίς δισταγμό τις ανακαλύψεις του στα ανθρώπινα όντα, διαιωνίζοντας κατά συνέπεια πολλά λάθη (Guthrie 1945).
Το δογματικό ύφος του Γαληνού, μαζί με την απροθυμία της εκκλησίας να επιτραπεί η ανατομή των ανθρώπινων πτωμάτων, σήμανε ότι τα λάθη του πήγαν μη διορθωμένα για κυριολεκτικά εκατοντάδες έτη (Fraser Harris 1936). Τα λάθη του Γαληνού πέρασαν στην τρέχουσα διδασκαλία και έγιναν επιταγές των πανεπιστημίων μέχρι το 16ο αιώνα
Μόνο με τη δημοσίευση Vesalius Structur του ανθρώπινου σώματος το 1543, βασισμένη στις πραγματικές ανθρώπινες ανατομές, έκανε τη μεγάλη περίοδο του γαληνικού σκοταδιού να αρχίζει να καθαρίζει. Ο Γαληνός κατηγορείται όχι μόνο για τα ελαττωματικά αποτελέσματά του αλλά και για τη χρησιμοποίηση της λανθασμένης μεθόδου του (Tomkin 1973).
Κατά τη διάρκεια του 19ου ου αιώνα η ζωοτομία μετασχηματίστηκε από περιστασιακή, συχνά επικριμένη, μέθοδος στην επιστημονική μόδα που ξέρουμε σήμερα.
Το 1865 ο διάσημος γάλλος φυσιολόγος, Claude Bernard, δημοσίευσε την εισαγωγή στη μελέτη της πειραματικής ιατρικής, μια εργασία που προορίστηκε ειδικά για να δώσει τους κανόνες και τις αρχές παθολόγων για να καθοδηγήσει τη μελέτη πειραματικής ιατρικής τους. Ο Bernard θεώρησε το εργαστήριο ως "αληθινό άδυτο της ιατρικής επιστήμης", και το θεώρησε πολύ σημαντικότερο από την κλινική έρευνα για τους ασθενείς. Το Bernard διέδωσε την τεχνική παραγωγή της ασθένειας με τα χημικά και φυσικά μέσα, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για τη σημερινή εμπιστοσύνη στα "ζωικά πειράματα" στην ιατρική έρευνα. Επιπλέον, δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι τα ζωικά πειράματα ισχύουν άμεσα στους ανθρώπους. «Τα πειράματα στα ζώα, με τις επιβλαβείς ουσίες ή στις επιβλαβείς περιστάσεις, είναι πολύ χρήσιμα και εξ ολοκλήρου αποφασιστικά για την τοξικότητα και την υγιεινή του ατόμου. Οι έρευνες για τις ιατρικές ή για τοξικές ουσίες ισχύουν επίσης πλήρως στο άτομο από τη θεραπευτική άποψη.» (Bernard 1865).
Η θέση του Bernard επρόκειτο να σχεδιάσει το χάρτη για την ιατρική στον 20 ο αιώνα αλλά δεν ήταν μόνος στην καθιέρωση της μεθόδου ζωοτομίας.
Ένας άλλος βασικός ήταν ο Louis Pasteur, ο οποίος προφανώς μετά από επιτυχείς προσπάθειες να αναπτυχθεί ένα εμβόλιο ενάντια στη λύσσα είχε περαιτέρω ρόλο για την εργαστηριακή έρευνα και τα ζωικά πειράματα.
Το εμβόλιο του Pasteur έγινε από το σκόπιμα μολυσμένο ιστό εγκεφάλου των οικόσιτων ζώων, αλλά ξέρουμε ότι απλά δεν λειτουργεί όταν εγχέεται μετά από ένα γρήγορο δάγκωμα (Hattwick και Gregg 1985).
Η κλινική εμπειρία έχει δείξει ότι λίγοι άνθρωποι που δαγκώνονται στα γρήγορα αναπτύσσουν πραγματικά την ασθένεια (DHSS 1977) έτσι εκείνοι που ως εκ θαύματος "ανάκτησαν" δεν μπορεί να είχαν μολυνθεί αρχικά μετά την πορεία των εμβολιασμών. Εντούτοις η προφανής επιτυχία Pasteur και οι μέθοδοί του ήταν επικράτησαν , με τα οικόσιτα ζώα και οι ιστοί τους χρησιμοποιήθηκαν στη συνέχεια για να παραγάγουν τα εμβόλια και τους ορούς ενάντια σε μια ευρεία ποικιλία των μεταδοτικών ασθενειών. Αυτό έχει αποδείχτεί μια επικίνδυνη προσέγγιση δεδομένου ότι οι μολυσματικοί παράγοντες και εμβολιασμοί από ζωικούς ιστούς έχουν παραγάγει συχνά μοιραία αποτελέσματα στους ανθρώπους (Hayflick 1970).

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΖΩΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ
Παρά τα λάθη του Γαληνού, η αποδοχή ότι τα ποντίκια δεν είναι "μικροσκοπικά άτομα", αλλά πράγματα η αυξανόμενη επιρροή των εργαστηριακών επιστημόνων όπως Bernard, Koch και Pasteur μετέτρεψαν τα ζωικά πειράματα σε καθημερινή πρακτική: η ιατρική έρευνα ήρθε να στηριχθεί στα τεχνητά προκληθέντα ζωικά πρότυπα της ανθρώπινης ασθένειας. Και δεδομένου ότι η άμεση μελέτη των ανθρώπινων ασθενών απαιτεί τόσο πολλές περισσότερες ικανότητες και υπομονή έτσι ώστε οι περιττοί κίνδυνοι για τους εθελοντές να αποφεύγονται, δεν ήταν ίσως εκπληκτικό ότι οι ερευνητές προτίμησαν τη μεγαλύτερη ευκολία που προσφέρθηκε από ένα "μίας χρήσης είδος".
Αλλά με τα ζώα που χρησιμοποιούνται τώρα όχι μόνο για να αξιολογήσουν, και να αναπτύξουν τις χειρουργικές τεχνικές, ποιες είναι οι επιπτώσεις στους ασθενείς; Λαμβάνοντας υπόψη τη σύνθετη και συχνά λεπτή φύση της ανθρώπινης ασθένειας, για τη μεγάλη πλειοψηφία των ασθενειών, τα ζωικά πρότυπα θεωρούνται είτε πολύ φτωχά είτε δεν υπάρχουν (Dollery 1981). Παράδειγμα η αρτηριοσκλήρωση. Η αρτηριοσκλήρωση θεωρείται ως μια από τις αιτίες που οδηγούν σε καρδιακά νοσήματα και επηρεάζει και την επούλωση των τραυμάτων. Στα ζωικά πειράματα έχουν συμπεριληφθεί τα πουλιά, τα σκυλιά, οι αρουραίοι, οι χοίροι, τα κουνέλια και οι πιθήκοι, αλλά οι διαφορές ειδών έχουν φανεί σε κάθε περίπτωση. Το ευρύτατα χρησιμοποιημένο είδος είναι το κουνέλι, που όταν ακολουθεί μια αφύσικη, υψηλή σε χοληστερίνη διατροφή, οι αρτηρίες του φράζουν γρήγορα, αλλά τα τραύματα είναι αρκετά διαφορετικά σε ανθρώπους και κουνέλια είναι σπάνιο για τα τραύματα στα κουνέλια να αναπτυχθεί η ίνωση, η αιμορραγία, το έλκος ή/και η θρόμβωση, αντίθετα από τους ανθρώπους. (Whisnat 1958).
Τεράστιοι πόροι έχουν χρησιμοποιηθεί στους τεχνητά προκληθέντες καρκίνους στα ζώα, που όμως έχουν αποδειχθεί συχνά αρκετά διαφορετικοί από τους αυθόρμητους όγκους που προκύπτουν στους ασθενείς. Πράγματι το νυστέρι (1972) προειδοποίησε ότι, δεδομένου ότι κανένας ζωικός όγκος δεν συσχετίζεται πολύ με έναν καρκίνο στα ανθρώπινα όντα, ένας όγκος που είναι ενεργός στο εργαστήριο μπορεί να αποδειχθεί άχρηστος κλινικά.
Σε ένα 25ετές πρόγραμμα του εθνικού ιδρύματος καρκίνου στο οποίο εξετάστηκαν 40.000 ουσίες σε ζώα στα οποία είχε προκληθεί εργαστηριακά όγκος και φάνηκαν αποτελεσματικά, οι κλινικές έρευνες απέδειξαν ότι τα αποτελέσματα στους ανθρώπους ήταν αρνητικά Έτσι τώρα το εθνικό κέντρο καρκίνου χρησιμοποιεί για τα εργαστηριακά πειράματα ένα απόθεμα ανθρωπίνων κυττάρων(Bross 1987).

Πηγή του βρετανικού υπουργείου Εσωτερικών σχολιάζει με τον εξής τρόπο τον Medicine Act (1968), τον νόμο που ψηφίστηκε μετά την καταστροφική εμπειρία της θαλιδομίδης: «Οι κανονισμοί δεν επιβάλλουν τη διεξαγωγή πειραμάτων σε ζώα. Η θαλιδομίδη ευθύνεται για την υγειονομική καταστροφή του 1957. Η θαλιδομίδη που χορηγείτο στις έγκυες γυναίκες προκάλεσε τη γέννηση χιλιάδων παιδιών χωρίς χέρια. Για τους αντίπαλους των πειραμάτων στα ζώα, αυτή η περίπτωση αποδεικνύει ότι τα πειράματα είναι άχρηστα, καθώς δεν μπορούν να εντοπίσουν τον κίνδυνο. Στη Βρετανία έχει απαγορευτεί, από το 1997, η πραγματοποίηση πειραμάτων σε ζώα για τη δημιουργία νέων καλλυντικών. Αντίθετα, στη Γαλλία επιτρέπονται, λόγω της μεγάλης επιρροής που διαθέτει η βιομηχανία καλλυντικών.

1 σχόλιο:

ex gratia είπε...

Όσον αφορά στα καλλυντικά, μπορεί να έχουν απαγορευτεί τα πειράματα στα τελικά προϊόντα στην ΕΕ, αλλά ΔΕΝ έχουν απαγορευτεί τα πειράματα στα ζώα για τα ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ των καλλυντικών. Τα συστατικά πρέπει να ελέγχονται για την ασφάλειά τους στον άνθρωπο και είναι στο χέρι της κάθε επιχείρησης αν θα τα ελέγξει με ζώα ή με άλλες μεθόδους. Όπως είναι στο χέρι της κάθε επιχείρησης να χρησιμοποιεί (ή όχι) συστατικά που δεν έχουν ελεγθεί σε ζώα για να φτιάξει τα καλλυντικά της.

Αν πραγματικά σας ενδιαφέρει το θέμα, και δεν θέλετε να δίνετε τα λεφτά σας σε 'βρώμικες' επιχειρήσεις, τότε θα πρέπει να αγοράζετε καλλυντικά (αφρόλουτρα, οδοντόκρεμες, σαπούνια, κρέμες ξυρίσματος, αποσμητικά, κ.λπ.) από επιχειρήσεις που έχουν πιστοποιηθεί με το πρότυπο leaping bunny. Αυτά τα προϊόντα φέρουν ένα σήμα με ένα λαγουδάκι μέσα σε ένα κυκλο με δύο αστέρια. Επειδή κυκλοφορούν πολλά fake λαγουδάκια, δείτε το εδώ
leapingbunny.blogspot.com

Στο ίδιο blog θα βρείτε και έναν κατάλογο με τα διαθέσιμα προϊόντα στην Ελλάδα.

Ex gratia